RPG’s voor de Super Nintendo (slot): de Dragon Quest-games

Het is misschien opgevallen dat ik in mijn stukjes over RPG’s voor de Super Nintendo één belangrijke serie heb overgeslagen. De in Japan razend populaire Dragon Quest-games verdienden wat mij betreft een eigen artikel. Voor mij een mooie gelegenheid om eens in deze spellen te duiken, want ik had ze nog nooit gespeeld.

Dragon Quest is zó populair is in Japan, dat de makers nieuwe delen alléén in het weekend uit mogen brengen omdat anders iedereen spijbelt van school of werk. Zo gaat het verhaal althans.

De Dragon Quest-games zijn kleurrijk, komisch en heel traditioneel. Ze spelen zich steevast af in middeleeuws aandoende fantasy-werelden en beginnen als klassieke sprookjes: je speelt bijna altijd als een held(in), uitverkorene of koningszoon die het kwaad moet verslaan.

Je verzamelt natuurlijk een ploeg strijdmakkers om je heen en het duurt úren voordat het verhaal een beetje op stoom komt. Dit zijn het soort games waarvan fans met droge ogen zeggen: “Na 40 uur spelen wordt het pas écht leuk hoor, nog even volhouden.”

Begin jaren negentig, de tijd van de Super Famicom (de Japanse Super NES), waren er twee koningen in het Japanse RPG-genre: Square en Enix. Square ontwikkelde vooral zelf games, Enix besteedde dat veelal uit aan makers zoals Quintet (van o.a. Terranigma) en tri-Ace (Star Ocean). Dragon Quest is door Enix echter ‘in eigen keuken’ ontwikkeld.

Destijds waren er maar liefst al vier delen in de DQ-serie verschenen voor de 8-bit NES. Die zijn wonderbaarlijk alle vier vertaald en in Noord-Amerika uitgebracht onder de naam Dragon Warrior. Met de overstap naar 16-bit was het uit met de pret. Dragon Quest V bleef in Japan, net als de remakes van Dragon Quest I en II samen op één cartridge en die van Dragon Quest III.

Lang verwacht, nooit gekomen

Eind 1995 verscheen het langverwachte Dragon Quest VI in Japan. Het was de tegenhanger van Square’s Final Fantasy VI, dat met rugnummer III in Noord-Amerika was uitgebracht. Zou deze titel de terugkeer van de serie inluiden naar het westen? Nee helaas, lokalisatie bleek te duur en zou teveel tijd in beslag nemen, terwijl het Super Nintendo-tijdperk al op z’n einde liep. Enix staakte bovendien z’n activiteiten in het westen en zou pas een paar jaar later weer terugkeren.

En nu? Is het de moeite waard om de DQ-games via import, reproducties of emulatie te spelen? Wat mij betreft alleen als je heel erg van de karakteristieke, oerdegelijke stijl houdt. De DQ-spellen zijn ontzettend traditioneel qua thematiek, presentatie en gameplay. De games lijken erg op elkaar. Ze hebben allemaal een nogal rudimentaire interface, waar zelfs in de latere delen weinig aan is gesleuteld.

Rechttoe-rechtaan avonturieren

Hier geen mooie portretjes zoals in Final Fantasy, of uitgebreide manieren om je personages te customizen. Alleen een ouderwets lijstje met manieren om met de spelwereld te interacteren: talk, search, spell, info en zo nog wat. Blijft in ieder nieuw deel vrijwel ongewijzigd.

De verhaaltjes zijn rechttoe-rechtaan, waarbij je als held meteen de opdracht krijgt met een dragon lord, demon king of andere slechterik af te rekenen. Kan nauwelijks klassieker, hoewel je na tientallen uren nog wel eens op een plotwending wordt getrakteerd. En natuurlijk zijn er heel veel random battles met knotsgekke vijanden. Het originele ontwerp van de monsters is overigens één van de kenmerken van deze games.

De muziek en presentatie van de DQ-games zijn supervrolijk en de graphics kleurrijk. Daarin verschilt de serie van Final Fantasy, dat wat somberder en melancholischer is van toon. Ieder DQ-spel heeft min of meer hetzelfde introscherm met hetzelfde lollige muziekje. Je voert altijd op dezelfde wijze de naam van je hoofdpersonage in, bepaalt de snelheid van de schermteksten, kiest stereo- of monogeluid en weg ben je.

If it ain’t broke…

Als je bent opgegroeid met Secret of Mana, Final Fantasy III en Chrono Trigger, dan is Dragon Quest misschien tè old school. De makers van Final Fantasy hebben er altijd op los geïnnoveerd. De setting verschoof steeds meer van klassieke fantasy naar steampunk en sci-fi. Dragon Quest-bedenker Yuji Horii en zijn team hanteren daarentegen het principe if it ain’t broke, don’t fix it.

Het artwork van Dragon Quest is van Akira Toriyama, bekend als geestelijk vader van manga- en animeserie Dragon Ball Z. Ondanks dat hij ook het artwork voor het fantastische Chrono Trigger heeft gedaan, -waarbij Square voor de eerste keer samenwerkte met het ‘concurrerende’ team achter Dragon Quest-, ben ik geen fan van de man. Omdat zijn stijltje telkens terugkomt in de DQ-reeks denk ik steeds: hè gatver, doe toch maar niet.

Er zijn overigens hordes fans die het hartgrondig met me oneens zijn en helemaal weglopen met de serie. Als je ze wilt proberen, weet dan dat voor alle delen van Dragon Quest die voor de Super Famicom zijn verschenen, vertaalpatches beschikbaar zijn: Hier, hier, hier en hier.

Remakes en heruitgaven

Dit stukje zou niet compleet zijn zonder de véle remakes te noemen. Dragon Quest I en II waren op de Super Famicom al remakes van de 8-bit-versies, maar zijn later nogmaals geherprogrammeerd voor de inmiddels ook stokoude Game Boy Color. Die versies kwamen gewoon naar het westen, in elk geval Noord-Amerika.

Voor Dragon Quest III geldt hetzelfde. De Super Famicom-versie is zelf al een remake en kwam uit ná Dragon Quest VI (dus hartstikke laat). Het is gebouwd in dezelfde engine, wat een forse grafische upgrade betekende ten opzichte van de 8-bit versie. Later verscheen de titel nóg eens, nu voor de Game Boy Color.

Dragon Quest IV sloeg de 16-bit behandeling over en kwam pas opnieuw uit op de Playstation. Later volgde een volledige remake voor de Nintendo DS.

Dragon Quest V was de eerste originele 16-bit titel in de reeks. Dat merk je, op de Super Famicom ziet het er behoorlijk gedateerd uit. DQV kreeg een 3D-remake op de Playstation 2 die alleen in Japan is verschenen. Hierop volgde een wereldwijd uitgebrachte remaster voor de Nintendo DS, die qua presentatie vergelijkbaar is met zijn voorganger.

Vervolg Dragon Quest VI is alleen op de Nintendo DS heruitgebracht. Het speelt min of meer hetzelfde als z’n twee voorgangers op dit systeem.

Fans genoeg

Overigens zijn de voormalige rivalen Square en Enix in 2003 gefuseerd. Alle hier genoemde delen van Dragon Quest zijn door het fusiebedrijf beschikbaar gemaakt voor smartphones, compleet met nieuwe vertalingen.

Dus ook al ben ik geen fan, voor Square Enix is de serie duidelijk commercieel interessant genoeg om telkens weer uit te geven. De serie is na deel VI gewoon verder gegaan: in 2017 kwam Dragon Quest XI uit voor zo’n beetje alle huidige spelsystemen.

Door het vasthouden aan dezelfde formule zijn de roots van de serie nog steeds duidelijk zichtbaar in het laatste deel. Bij de huidige Final Fantasy-titels is daar nauwelijks sprake van. Die zijn zo door-geïnnoveerd, zo ‘doorgefokt’, dat je de eerdere delen er nauwelijks meer in herkent. Dat is inmiddels een serieus probleem voor zowel makers als fans: hoeveel innovatie kan een serie aan zonder onherkenbaar te worden?

De nieuwste Dragon Quest bouwt voort op een decennialange traditie: de wiskundige formules die aan de basis liggen van het spelsysteem van de eerste deel uit 1986 (in feite een poging tabletop RPG’s als Dungeons en Dragons te digitaliseren) zijn door de makers in alle latere delen aangepast, uitgebreid en herzien, maar nooit weggegooid.

Ondanks dat ik mezelf geen fan noem, neem ik mijn petje af voor game designers die zo lang op hetzelfde hoge niveau games maken. Ze blijven trouw aan hun oorspronkelijke visie én leveren een product waar de fans nog steeds dol op zijn.

De intro van deze reeks vind je hier. Eerder verschenen de overzichten met de beste RPG’s die voor de SNES in Europa, Amerika en Japan zijn verschenen. Voor bovenstaande info over Dragon Quest is dankbaar geput uit deze serie artikelen op Hardcoregaming101.