Drie woorden, drie onverwachte nieuwe betekenissen

Om eens lekker een open deur in te trappen: taal is een levend organisme. Veel woorden zijn in de loop der tijd van betekenis veranderd. Is er iemand die zich nog beledigd voelt door het scheldwoord deugniet?

Bij forum denken we tegenwoordig eerder aan discussies op internet dan de antieke Romeinse ontmoetingsplaats. Ordinair betekent vandaag de dag niet “eenvoudig” zoals in het Frans of Engels nog steeds het geval is, maar “asociaal”.

Onderstaande woorden hebben ook andere betekenissen gekregen. Maar of we daar in deze gevallen blij mee moeten zijn….? Wat dacht je van:

‘Biologisch’

groente

Betekende ooit: Volgens de natuur tot stand gekomen of geproduceerd, met betrekking tot levende wezens. Kortom, alles dat leeft.

Betekent tegenwoordig: Voor supermarkten en de voedselindustrie hét bijvoeglijk naamwoord dat ieder product waar het aan wordt vastgeplakt, promoveert tot ambrozijn uit de hemel. Consumptie van dergelijke producten leidt onmiddellijk tot langer leven, gezondheid, geluk, een betere wereld en bovendien status en aanzien onder wereldverbeteraars. Bij voorkeur gebruikt in hippe combi met woorden als eerlijk en puur.

‘Chemisch’

chemie

Betekende ooit: Scheikundig. Kortom, de levenloze processen in de natuurlijke wereld waarbij atomen verbindingen met elkaar aangaan. Komt overal voor, van de koekenpan op je fornuis tot in en op je eigen lichaam.

Betekent tegenwoordig: Als je de gemiddelde Nederlander moet geloven, is chemisch een negatieve kwalificatie die gelijk staat aan smerig, vervuilend, onnatuurlijk, kankerverwekkend en ongezond. Zéker niet puur en eerlijk. Voorbeeld: “Deze limonade smaakt echt heel chemisch, dan kun je beter deze verse lyceesap drinken, die is biologisch.”

‘Episch’

Betekende ooit: Tot het heldendicht behorende, zoals de Ilias, de Odyssee, Gilgamesh, Koning Arthur en andere verhalen waarin bovenmenselijk sterke en slimme personages de strijd aangaan met woeste tegenstanders, de elementen of metaforen voor bindingsangt om uiteindelijk gelouterd uit de strijd te komen. Of vermoord te worden in hun eigen badkuip.

Betekent tegenwoordig: Een beetje geek gebruikt dit woord om alles aan te duiden wat zijn of haar goedkeuring kan wegdragen. Een vier minuten durende Zelda-musical bijvoorbeeld, Minecraft-LEGO of dat supervette Japanse robotje.