Quest3D: Nederlandse engine stoomt op

De Duitse studenten Matthias Heckmann en Benjamin Reppmann scheppen er genoegen in het woord zo vaak mogelijk te gebruiken tijdens hun presentatie: Hochwasserschutzfibel. Een handleiding ‘wat te doen bij hoog water’, dat alle huishoudens in Duitsland krijgen uitgereikt. Zestig pagina’s dik en geen mens die het leest.

De informaticastudenten uit Wiesbaden besloten het thema in een game te vatten, met het idee dat de inhoud op die manier wél overkomt bij het publiek. Niet gek bedacht: Duitsland is immers het land waar vorkheftruck- en boerderijmachine-simulatiegames het goed doen. Schoolleiding enthousiast, het lokale waterschap eveneens, een afstudeerproject onder de naam SchaVIS was geboren. Inmiddels gratis te downloaden van de website van waterschap Rheinland-Pfalz.

Nu komen studenten wel vaker met dergelijke ideeën. Interessanter is dat het tweetal de game maakte in een Nederlandse engine: Quest3D, van het Leidse ACT-3D. Geen engine om specifiek games mee te bouwen, maar toch populair onder ontwikkelaars van ‘serious games’.

Op de vijfde Quest3D-conferentie in Leiden op 22 oktober 2010 doen Matthias en Benjamin hun verhaal: “Onze begeleider dacht aanvankelijk dat het ons niet zou lukken een dergelijke game in deze niet-dedicated engine te maken, maar het is toch gelukt.” Waarom dit platform? “We waren er al mee bekend, we gebruikten het eerder voor visualisaties en kleine games”, zegt Mathias. “Omdat je aanpassingen van de code in real time kunt zien, is het heel geschikt om mee te prototypen. En er is een actieve community.”

Jaarlijks trefpunt

De conferentie in Leiden is een jaarlijks trefpunt voor makers en gebruikers van de engine. Programmeur en hoofd techniek Remco Jacobs presenteert de nieuwste versie van Quest3D, nummer 5 alweer. Als alles meezit, komt die begin 2011 uit. Verbeteringen: modellen importeren uit andere programma’s is nu makkelijker, het aantal werkbare bestandsextensies is uitgebreid en photoshop-bestanden voor textures zijn direct te importeren.

Verder staat versie 5 het gebruik van videobestanden in mp4-formaat toe, zijn de graphics verbeterd en is er een effectievere compiler. Tonemapping is gebaseerd op de traditionele Kodak fotofilm. “Die had van die mooi diepe, donkere kleuren,” zegt Jacobs. Wie lichtval lekker wil “bloomen”, kan desondanks andere objecten scherp weergeven. Kortom, deze Neder-engine wordt volwassen.

Concessies zijn er ook: de engine is alleen op PC beschikbaar. Bugs die nog in versie 4 zitten, hebben geen prioriteit nu versie 5 in de maak is.

Nieuwe visualisatiesoftware

Volgens mede-eigenaar Arthur Roodenburg van ACT-3D is het platform bijzonder geschikt voor gebruikers die op het snijvlak van kunst en techniek werken, die snel iets willen neerzetten voor hun klanten. “Veel afnemers zitten in Duitsland, die de engine gebruiken voor het maken van virtuele trainingtools. Een andere veelgebruikte toepassing is architectuur.”

Speciaal voor die laatste doelgroep komt ACT-3D binnenkort met een visualisatietool die helemaal binnen het eigen platform is gemaakt: Lumion. Daarmee is het zelfs voor een leek (lees: niet-programmeur) mogelijk in korte tijd landschappen en gebouwen in real time te renderen (digitale afbeelding maken op basis van ruwe data). Lumion is een alternatief voor Quest3D-gebruikers die vooral visualisaties maken en de uitgebreide functionaliteiten van de moeder-engine niet nodig hebben.

Bergen ontstaan door met de muis te slepen. Er is een uitgebreide bibliotheek met bomen, voertuigen, mensen, dieren en gebouwen om ontwerpen mee te verlevendigen. Gebruikers kunnen die ook importeren van verreweg de meeste gangbare 3D-authoring-pakketten. Het meest indrukwekkende is dat alle creatie real-time gebeurt. Wie tevreden is met het resultaat, kan foto’s of een filmpje maken van de omgeving (inclusief animatie) of in ’theatre mode’ met een virtuele camera door de scène heen zweven.

Ondanks dat Lumion in ACT-3D’s ‘moeder-engine’ Quest3D is gemaakt, is het -vooralsnog- niet mogelijk modellen en omgevingen uit Lumion te importeren in laatstgenoemd programma. Andersom evenmin. Licensie-issues zijn de oorzaak, erkent Ferry Marcellis van ACT-3D. Textures die gebruikers zelf in Quest3D of een ander programma hebben gemaakt, kunnen wél worden geïmporteerd in Lumion.

Interessant voor architecten

De visualisatiesoftware is vooral interessant voor architecten die het gebruiken voor presentaties. Toch zou je met een beetje fantasie een game-omgeving kunnen neerzetten in Lumion, al is het dan alleen om mee te pronken, niet om daadwerkelijk in te spelen.

Aan het einde van de conferentie is er nog een award-showtje als showcase van de gevarieerde toepassingen van Quest3D. De digitale hochwasserschutzfibel van de Duitse studenten valt in de prijzen, net als Archivision uit Wierden (bouwkundige presentaties) en ViPol (virtuele politietraining uit Duitsland). Een mooie uitsmijter is Plasma Pig van de Engelse developer Rich Edwards. Zowaar een 2D-game gemaakt in deze 3D-engine.

Update: inmiddels is Lumion het hoofdproduct van ACT-3D en is het tevens de naam die het bedrijf naar de buitenwereld toe voert.

Geschreven in oktober 2010 voor Control Magazine. Hoewel deze reportage niet is verschenen, was het de basis voor een ingekort stukje over Lumion.