Onderwijsfabrieken

De voorgenomen bezuinigingen in het hoger onderwijs zijn bijzonder kortzichtig en dom, maar journalisten lijken dit onderwerp erg gemakzuchtig te benaderen. Het is vreemd te zien hoe met name in de tv-journaals van NOS en RTL dit verhaal wordt gespind als een klaagzang van jengelende studenten die hun studiejaren het liefst brallend in het café doorbrengen, natuurlijk op kosten van de samenleving.

Dat is onzin. Waar het om gaat is dat studenten voortaan dik mogen lappen als ze besluiten nog een studie bovenop hun eerste te volgen. Omdat ze bijvoorbeeld meerdere talenten willen ontplooien, wat uiteindelijk ten goede komt van de maatschappij als geheel.

Of wanneer ze een master willen doen, zonder welke je studie eigenlijk niet compleet is. Of als ze echt het maximale uit hun studietijd willen halen door een bestuursjaar te doen bij een studentenvereniging, gaan reizen of studeren in het buitenland of een eigen bedrijf beginnen naast de studie. Allemaal nuttige, boeiende ervaringen die niettemin voor studievertraging kunnen zorgen. Alles wat de studietijd interessant maakt, gaat door deze bezuinigingen op de helling. Daar hoorde je bijna niks over.

Lopende band

De overheid lijkt universiteiten en hbo’s te zien als een soort onderwijsfabrieken: je stopt er studenten in en er komen professionals uit. Hoe sneller en efficiënter die lopende band, hoe beter. Alleen werkt het zo niet. De studietijd is een van de weinige momenten waarop leergierige jongeren hun mogelijkheden ontdekken, hun grenzen opzoeken, in contact komen met mensen die heel anders zijn dan zijzelf en waarin ze ook eens lekker hard op hun bek mogen gaan zonder al te veel gezeik achteraf. Vrij van een baas die in je nek hijgt of kinderen waar je verantwoordelijkheid voor draagt.

Studenten -de goeie althans- zijn het zeldzame volksdeel dat leert dat er meer is dan de dag doorkomen met flauwe kantoor- of fabriekshumor en met je dikke reet voor de zoveelste talentenshow op tv hangen terwijl je zonder kennis van zaken over de politiek zeurt.

Door studenten zo snel mogelijk door hun studie te jagen, leren ze minder dan wanneer ze diezelfde stof in meer tijd tot zich kunnen nemen. Studeren is verdiepen, nadenken, filosoferen en in de collegezaal (of het café) de discussie op het scherp van de snede voeren. Dat draagt bij aan de ontwikkeling van een kritische geest.

Dat deze regering ‘kenniseconomie’ hoog in het vaandel zou hebben staan, is dan ook absolute kolder. Tandwieltjes in het raderwerk moeten we zijn!