Je eigen bedrijf als afstudeerproject
Uit het archief:
Afstuderen met je eigen onderneming is de insteek van de Topklas Ondernemen van Hogeschool HAS in Den Bosch. Ambitieuze studenten laten de veilige schoolomgeving voor wat het is en gooien zichzelf in het diepe door een eigen bedrijf te beginnen. Het resultaat: de vliegende start van een mooie carrière, óf faillissement en schulden. “Het is niet voor iedereen weggelegd.”
Braaf aan een tafeltje zitten en proefwerken maken, daar hebben Bosschenaar Marino Rodrigo (25) en zijn 24-jarige klasgenoot Rob Tettero uit Berghem niet zoveel mee. Liever verdienen ze hun eigen geld. “Dat heb ik altijd gehad. Op m’n veertiende was ik al aan het werk als kok in een restaurant”, vertelt Marino. Ook Rob betrad al vroeg de arbeidsmarkt. “Vanaf m’n tienertijd heb ik veel gewerkt op veehouderijen en bij tuiniers. Die contacten heb ik zelf gelegd en onderhoud ik nu nog steeds.”
Marino zit in het laatste jaar van de opleiding Food Design & Innovation aan Hogeschool HAS in Den Bosch. Rob volgt op dezelfde school de studie Bedrijfskunde & Agribusiness. Het tweetal maakt deel uit van de Topklas Ondernemen, een afwijkend afstudeertraject. In plaats van een scriptie te maken of eindstage te lopen, beginnen de deelnemers hun eigen bedrijf.
Vleesvarkens en culinaire fietsroutes
Rob is van plan een vleesvarkenshouderij in Hongarije te starten. Waarom Hongarije? “Ik denk dat er voor startende ondernemers in Nederland door steeds strengere regelgeving geen toekomst is in de vleesvarkensindustrie.” Marino’s project is het opzetten van een website voor culinaire fietsroutes in de regio. “Daar kun je zelf een route samenstellen waarbij je boeren en winkels bezoekt die streekproducten aanbieden. Ik ben al bezig een database te maken met mogelijke aanbieders.”
Van de pakweg 1800 studenten op de HAS krijgen er jaarlijks hooguit vijftien na een strenge selectieprocedure toegang tot de topklas. Dit jaar zijn het er dertien, waaronder Rob en Marino. “Je merkt dat het een bepaald soort studenten aantrekt”, zegt Marino. “Types die niet afwachten en van aanpakken weten.” “Doorzetters”, voegt Rob daar aan toe. “Bijna allemaal mensen voor wie alleen school, een krantenwijkje en voetballen in het weekend niet genoeg is.”
Eigen geld erin steken
Docent bedrijfskunde en medebegeleider van de topklassers Koos Dekker kan dat alleen maar beamen. “De deelnemers nemen behoorlijke risico’s. Het gaat toch om eigen geld dat ze erin steken. Ze krijgen natuurlijk begeleiding vanuit school, maar dit traject vereist veel zelfstandigheid en een duidelijke visie op de toekomst.” De school coacht de studenten uitvoerig. Ze werken aan een professioneel bedrijfsplan en krijgen tips van succesvolle ondernemers over de valkuilen die jonge honden moeten zien te vermijden.
Gaandeweg leert de topklas over de weerbarstige praktijk van verzekeringen, concurrentie, logistiek én het belang van sociale intelligentie. “Al moet je dat laatste voor een groot deel al in je hebben, zoiets is niet voor iedereen weggelegd”, vindt Dekker. Kenmerkend is dat de studenten veelal zélf op zoek gaan naar inspirerende gastdocenten en die vervolgens persoonlijk uitnodigen.
Geavanceerd laboratorium
Bij de HAS Den Bosch is de praktijk nooit ver weg. Zo is binnen de muren van het schoolgebouw aan de Onderwijsboulevard ruimte gemaakt voor een geavanceerd laboratorium, een broeikassencomplex, bierbrouwerij en diverse productielijnen. Dekker: “Veel mensen denken bij het horen van onze naam nog steeds dat we enkel agrariërs opleiden. Maar tegenwoordig bieden we zo veel meer.” Wie een blik werpt op de website van de school ziet een uitgebreid scala aan opleidingen voorbij komen, van Toegepaste Biologie tot Landscape Design tot Voedingsmiddelentechnologie.
Aspirant-topklassers doen in het derde jaar van hun studie ‘auditie’ in de stijl van tv-programma’s als Idols of X-Factor. Ze nemen plaats op een stip en krijgen de opdracht een deskundige jury te overtuigen van hun plannen. “Zonder sjieke powerpointpresentatie, gewoon tien minuten je idee pitchen”, zegt Dekker. Geeft de jury groen licht, dan mogen ze het daaropvolgende jaar plaatsnemen in de topklas.
De duurste auto
In december moeten ze een bedrijfsplan hebben opgesteld en in januari volgt een evaluatie door een extern forum van ondernemers en andere professionals die de ambities doorlichten. Per jaar krijgen vier of vijf studenten het bindende advies te stoppen met de topklas omdat hun plannen niet haalbaar zijn. Wie wél door mag, studeert aan het einde van het schooljaar af met zijn onderneming.
“Het is heel moeilijk om daar een cijfer aan vast te plakken. We zeggen wel eens voor de grap dat degene die aan het eind van het jaar de duurste auto heeft, het beste resultaat heeft geboekt”, zegt Dekker. Grote successen worden afgewisseld met mislukkingen door faillissement of gewoon de pech die een economische crisis met zich meebrengt. “Al is het natuurlijk altijd een leerzame ervaring.”
Oorspronkelijk verschenen in de bijlage ‘Studeren in het zuiden’ van het Brabants Dagblad (najaar 2009). Deze online versie is enigszins aangepast.
