RPG’s voor de Super Nintendo (9): Don’t play – Japan
Als laatste een overzicht met RPG’s die alleen in Japan zijn verschenen en waarvan ik denk dat je ze gerust kunt overslaan. De Super Famicom, zoals de Super Nintendo daar heette, kende een heleboel RPG’s die we in het westen niet kregen. Maar om onderstaande titels hoef je niet bedroefd te zijn.
Final Fantasy V
Final Fantasy V begint vrolijk: de muziek brengt je meteen in de stemming om deze nieuwe wereld te verkennen. Toch is het verhaal een enorme stap terug in vergelijking met deel IV. Het is allemaal veel klassieker en de personages spreken minder tot de verbeelding dan de markante figuren van de voorganger.
De game stond gepland om in de VS te verschijnen -de vertaling was zelfs al klaar- maar er werd toch vanaf gezien omdat het te ingewikkeld zou zijn. Zonde, want de makers hebben duidelijk veel energie gestoken in het veelzijdige job-systeem dat ze in deze titel introduceren. Als speler kies je voor elk van de vier personages een ‘job’ zoals ridder, jager, dief, ninja, monnik, danser of bard. Iedere job geeft je karakter andere vaardigheden.
De onofficiële vertaling is schijnbaar de eerste in zijn soort – en stukken beter dan de officiële voor de heruitgave op de Playstation in 1999. De remake voor de Game Boy Advance is grafisch en tekstueel verbeterd, maar heeft dan weer slechter geluid zoals alle GBA-remakes van SNES-titels. Ik kan FFV alleen aanraden aan die-hard Final Fantasy-fans die zich over het verouderde uiterlijk heen kunnen zetten.
Tengai Makyou Zero (Far East of Eden)
Deel 4 in een langlopende serie die begon op de PC Engine. Dit spel is één van die ‘Heilige Gralen’ die aan de neuzen van westerse RPG-fans voorbij ging. De onofficiële vertaling van deze game is pas sinds 2017 beschikbaar, en zelfs toen was het nog een hele klus om het op een emulator aan de praat te krijgen. Dat komt door een speciale chip die in de originele cartridge zat als hulpmiddel om alle content in een 16-bit-spel te persen.
Was Tengai Makyou Zero het wachten waard? De presentatie is in elk geval fantastisch. Kleurrijke graphics, gedetailleerde animaties en cinematische cutscenes verlevendigen het verhaal over de jongen Higan die in het mythische land ‘Jipang’ de uitverkoren held is om het kwaad te lijf te gaan dat zijn land overspoelt. Het verhaal klinkt niet erg origineel en dat klopt. De gevechten, hoe mooi vormgegeven ook, zijn een beetje saai. De hoeveelheid random encounters is bovendien enorm hoog en dat haalt de vaart uit het toch al niet super interessante verhaal.
De premisse is wel leuk: de game speelt zich af in een karikaturale versie van Japan zoals westerlingen zich dat land in het verleden voorstelden. Alles bij elkaar ziet Tengai Makyou Zero er veel beter uit dan het speelt. Er is geen heruitgave.
Romancing Saga-serie
Wat de ambitieuze Romancing SaGa-games onderscheidt van veel andere RPG’s uit deze tijd, is het non-lineaire spelverloop. Tegenwoordig is het normaal om in avonturenspellen vele uren te besteden aan side quests, maar in de jaren negentig was dat nog betrekkelijk zeldzaam.
Als je vechten en verkennen op zichzelf leuk vindt zonder dat het een duidelijk doel dient, dan zijn deze games wat voor jou. Ik waardeer de originaliteit, het bijzondere vechtsysteem en de personages van deze games, maar mis een pakkend verhaal. Als ik tientallen uren in een spel steek, wil ik weten wat ik aan het doen ben, voor wie en waarom. Bovendien rammelt er nogal wat aan de onofficiële vertalingen. Misschien was Romancing Saga zijn tijd te ver vooruit.
Romancing SaGa 3 is de meest speelbare van de drie. Dat deel heeft de beste graphics, een innovatief voortgangssysteem en een complete, zij het houterige vertaling. Romancing SaGa 1 kreeg een 3D-makeover op de Playstation 2 (geen Europese versie, wel Amerikaans) en deel 2 kwam in 2017 met scherpere graphics wereldwijd naar alle hedendaagse platformen. Ook in de mobiele app stores zijn geüpdate versies van deel 1 en 2 verkrijgbaar.
Update 2019: Romancing Saga 3 is nu ook ge-remastered en beschikbaar voor alle systemen (Playstation 4, Xbox One, Switch, Steam etc.)
Metal Max Returns
Voor deze game geldt hetzelfde als voor Romancing Saga hierboven. Het is een spel dat z’n tijd vooruit was. Vanwege de titel dringt de vergelijking met de film Mad Max zich op. Dat klopt, de game speelt in een vergelijkbare post-apocalypische wereld. Iedere krachtpatser die wat voorstelt, heeft hier zijn eigen tank. Je vecht met bommen, geweren en bazooka’s tegen allerlei gemuteerd en robotisch gespuis zoals enorme mieren, slakken en kwallen, sprinkhanen met kanonnen op hun rug en jerrykannen op pootjes. Een setting die je niet veel ziet (of zag, destijds) en mede om die reden best interessant.
Metal Max Returns is een vroege versie van een ‘open wereld’-RPG. Je speelt de zoon van een garage-eigenaar die door zijn vader het huis uit wordt gesmeten. Reizend door de wereld zoek je naar onderdelen voor je tank en quests om uit te voeren. Je verdient geld door op boeven en monsters te jagen voor premies. De game heeft nauwelijks een verhaal en de personages spreken niet bijzonder tot de verbeelding. Dat leidt ertoe dat je anno 2018 wel snapt wat de makers ermee wilden, maar tegelijk ook weet dat dit inmiddels vaker en beter is gedaan. Deze game verdient een remake met hedendaagse productiewaarden.
Fire Emblem-serie
De Fire Emblem-reeks komt van Nintendo zelf en gaat terug tot het NES-tijdperk. Gek genoeg hadden we er hier in het westen helemaal geen weet van. Pas toen twee figuren uit deze reeks bij wijze van ‘voorzichtige promotie’ speelbare personages werden in vechtspel Super Smash Brothers: Melee (2002) voor de Gamecube, ontdekten we hier wat Nintendo al die tijd voor ons verborgen had gehouden. Sindsdien brengt het bedrijf nieuwe delen ook buiten Japan uit.
Is het nog leuk om de Fire Emblem-games uit het 16-bit tijdperk te spelen? Laat staan de NES-titels? Mijn advies is: alleen als je een échte superfan bent. Er zijn inmiddels zoveel westerse releases in deze serie beschikbaar gekomen dat je een ruime keuze hebt uit games die officieel zijn vertaald én veel moderner aandoen. Als je toch een exemplaar uit het SNES-tijdperk wilt spelen, kies dan voor Seisen no Keifu of Thracia 776.
Front Mission
Front Mission is een tactische RPG met wanzers, huizenhoge robots die dienst doen als futuristische tanks. Het spel vertelt een boeiend, volwassen verhaal waarin je een piloot bent van zo’n wanzer, die vanwege een complot oneervol is ontslagen. Het speelt zich af in onze wereld aan het einde van de 21ste eeuw, waar een verbond van Noord- en Zuid-Amerika vecht tegen een alliantie van Aziatische staten plus Australië om controle over een eiland in de Stille Oceaan. Je kunt je wanzers naar believen upgraden met geweren, raketwerpers, slag- en stootwapens en ander wapentuig.
Hoewel ik het vechten met de wanzers erg tof vind en het verhaal interessant, loop ik stuk op het micromanagen van mijn uitrusting buiten de gevechten. Hier ben je als speler naar mijn mening gewoon téveel tijd aan kwijt. Als je daarvan houdt: ga ervoor. Anders kun je beter voor Front Mission: Gun Hazard kiezen. Zelfde wereld en zelfde thema, maar dan in de vorm van een platform-actiespel. Front Mission verscheen later nog in Noord-Amerika op de Nintendo DS.
Der Langrisser
Een strategy-RPG die iets weg heeft van Fire Emblem. Eén van de eerste in zijn soort waar je door je keuzes invloed hebt op het verloop van het verhaal. Dit spel zou goed hebben gepast op de Game Boy Advance, dat meerdere van dit soort games huisvestte. Dat is er helaas nooit van gekomen.
Eigenlijk is dit deel 2 in de serie, de eerste is onder de titel Warsong ook in Amerika verschenen, maar dan op de Mega Drive/Genesis van Nintendo’s concurrent SEGA. Aanrader als je de Fire Emblem-games al hebt uitgespeeld en nog steeds heel graag in het 16-bit tijdperk wilt blijven hangen. Want je moet wel een érg grote fan zijn van het genre om deze oude koe uit de sloot te halen. Van dit Japanse spel is pas sinds 2012 een onofficiële vertaling.
Shin Megami Tensei-serie
Een griezelige serie die zich in het hedendaagse Japan afspeelt. Dit was vóórdat Japanse horror als The Ring en The Grudge bekendheid kreeg in het westen, dus alleen al om die reden interessant om eens te checken. De titel betekent zoiets als ‘Ware wedergeboorte van de godin’. Het zijn zeker geen slechte games, maar gewoon iets té Japans naar mijn smaak en bovendien ligt de occulte gekkigheid me niet.
Er zijn voor de Super Famicom drie titels: Shin Megami Tensei, Shin Megami Tensei 2 en Shin Megami Tensei If…. Die laatste titel is een soort ‘wat als’-scenario dat aansluit op deel 1. De serie heeft een grote schare fans, kreeg diverse vervolgen en allerlei spin-offs, zoals de Persona-games die vaak wél een westerse release hebben gekregen. Deze games vereisen veel geduld en tolerantie voor absurditeiten.
Dragon Ball Z: Super Goku Den – Totsugeki-Hen
Dit is eigenlijk nauwelijks een game te noemen. Het is eerder een digitaal beeldverhaal, waarbij je soms speelt maar vooral veel toekijkt en tekstballonnen doorklikt. Het is gebaseerd op de gelijknamige manga/anime.
Volgt ondanks de toevoeging van de ‘Z’ het verhaal van de eerste Dragon Ball-serie en dus de jeugd van hoofdpersonage Goku. Het vervolg Super Goku Den – Kakusei-Hen gaat verder waar deze game eindigt, maar de vertaling van die laatste titel vertoont veel gebreken. Leuk voor echte fans die het welbekende verhaal op een andere manier willen beleven.
Lodoss Tou Senki
In het Engels bekend als Record of Lodoss War. Net als Dragon Ball Z hierboven en Magic Knight Rayearth (de game hieronder) is Lodoss Tou Senki gebaseerd op een anime. Het is een interessant voorbeeld van transmedialiteit: Lodoss is verzonnen als regelvrije wereld voor een tabletop RPG (rollenspellen met pen en papier, zoals Dungeons and Dragons). Dat leidde tot een serie fantasyboeken, die werden vertaald naar meerdere geanimeerde series. Met Lodoss Tou Senki, een digitale RPG voor de Super Famicom, is de cirkel rond.
Tenzij je het verhaal kent en waardeert, is er geen reden om deze game te spelen. Fans zullen geregeld opspringen als ze iets herkennen, maar wie onbekend is met Lodoss (zoals ik), krijgt steeds het gevoel dat je de helft van het verhaal mist. Qua gameplay en graphics niet heel bijzonder, dus je kunt beter op zoek naar RPG’s die méér bieden dan naamsbekendheid.
Magic Knight Rayearth
Drie schattige meisjes worden tijdens een schoolreisje in Tokio getransporteerd naar een fantasiewereld. Daar krijgen ze van een ruim 700 jaar oude tovenaar de opdracht een of andere duistere heerser te stoppen. Het heeft warempel wel wat weg van Magical Land of Wozz (staat bij Nice to Play – Japan).
Ook hier geldt: alleen interessant voor obsessieve fans van de zuurstokkleurige Japanse tekenfilm waar deze al even zoete game op is gebaseerd. Het speelt ontzettend standaard, dus voor het spel zelf hoef je het niet te doen. Er is genoeg te vinden dat leuker, beter en mooier is. Alleen spelen als je álle games in deze hele reeks artikelen al hebt uitgespeeld en je nog steeds geen genoeg hebt van obscure, ruim 20 jaar oude Japanse RPG’s.
De complete serie:
Het artikel over de SNES Classic Mini waar het mee begon
RPG’s voor de SNES: introductie
Europa
Must play
Nice to play
Don’t play
Amerika
Must play
Nice to play
Don’t play
Japan
Must play
Nice to play
Don’t play (… je bevindt je hier)
Verder naar het bonusartikel over de Dragon Quest-games.
