Geen antwoord op ontevreden jongerenstem tijdens HYPE in 013

Uit het archief:

HYPE, het jongerenevenement voor ‘straatcultuur’, beoogt te verbroederen. Voor zover daar sprake van was, was deze verbroedering vooral gericht tegen de Nederlandse samenleving.

Tijdens het jongerenevenement HYPE in het Tilburgse poppodium 013 werd op 2 december 2007 pittig gediscussieerd over wat het betekent om Nederlander te zijn. Nou, niet veel, als je de aanwezige jongeren mag geloven die het aandurfden de microfoon te pakken en hun gal te spuien.

‘Wie niet blank is, zal nooit Nederlander worden’

Dat is ook wat ze voornamelijk deden: gal spuien. Op Nederland, op de politiek, op de hele ‘fucking’ samenleving. Alles is rot, kapitalistisch en slecht, als je het publiek mag geloven.

Waarom de -voornamelijk allochtone- jongeren het allemaal zo slecht vinden, heeft verschillende redenen. “Ik zal altijd als ‘die Marokkaan’ bekend staan, omdat anderen mij zo zien”, zegt de een. Een ander vindt dat ‘iemand die niet blank is, simpelweg nooit Nederlander kan worden’. Die laatste opmerking komt uit de mond van een donkere jongen.

Failliet van de samenleving

Hoewel de tegenstellingen die de aanwezigen ervaren tijdens dit debat messcherp aan het licht komen, hebben de jongeren niet in de gaten dat ze meer met elkaar gemeen hebben dan ze in hun woede kunnen zien.

Een zwarte jongen die het failliet van de Nederlandse samenleving proclameert, spreekt met een oer-Tilburgse tongval. Een blanke jongen die min of meer hetzelfde zegt, praat alsof zijn wieg in het Marokkaanse Rifgebergte heeft gestaan en hij pas een paar jaar geleden Nederlands heeft geleerd. Maar waar komt die gedeelde ontevredenheid vandaan?

Positief geluid blijft onbeantwoord

Degene die de discussie leidt, de van oorsprong Antilliaanse Ulrich Wanga, gooit de knuppel in het hoenderhok door een ander geluid te laten horen. “Ik voel me juist wél Nederlander omdat dit land voor mij en mijn kinderen zorgt. Waarom zeggen jullie dat je het zo slecht vindt? Kom maar op, laat je horen.”

Zijn positivisme blijft onbeantwoord, op een paar sneren na. Verder dan racisme en discriminatie roepen komen de kids niet, een oplossing voor de ontevredenheid blijft ongrijpbaar in deze korte sessie. Is dit hoe de jongeren écht denken of is het een puberale uiting van tegendraadsheid?

Breakdance en pannavoetbal

Behalve discussiëren over zo ongeveer het moeilijkste onderwerp van deze tijd, is er tijdens HYPE in 013 nog veel meer te doen. Er is muziek, in het tegenovergelegen pand V39 is een breakdance-competitie aan de gang en spelen jongens pannavoetbal. Voor de liefhebbers staan rijen kasten met oude videogames opgesteld en de dames laten zich opmaken of versieren hun handen met hennatatoeages.

Het wordt bíjna leuk, maar de discussie eerder die avond laat een wrange smaak achter. Die wordt nog sterker als minder gezellige elementen uit de straatcultuur de kop opsteken.

Bendetekens niet toegestaan

Zo doet het organiserende jongerenwerk van De Twern er alles aan om ‘gangs’ (al dan niet criminele bendes van groepen jongeren die elkaar beconcurreren) de wind uit de zeilen te nemen. Bandana’s om het hoofd, één van de vele mogelijke tekenen van lidmaatschap, zijn niet toegestaan, evenals provocerende teksten op truien of andere tekens waarmee bendes zich van elkaar onderscheiden.

Een jongen die het toch probeert, wordt de deur gewezen. “Laat eens zien wat je op je trui hebt staan”, gebieden de medewerkers. Met tegenzin ritst de jongen zijn jack open. Een schreeuwerige, bijna onleesbare tekst wordt zichtbaar. “Of je stopt hem weg, of je vertrekt. En je geld krijg je niet terug”, zeggen de medewerkers streng. De jongen druipt af. Voor het jongerenwerk is er nog genoeg  te doen. HYPE is een compacte versie van de wereld waarin zij hun werk doen.

Die wereld is vanavond even zichtbaar geworden, maar je kunt je afvragen of een officieel, gesubsidieerd evenement dat die tamelijk disfunctionele straatcultuur lijkt te bejubelen, het beste middel is om deze jongeren richting te bieden.

Dit is een bewerking van een verslag dat is verschenen in het Brabants Dagblad van 3 december 2007. Het was typisch zo’n geval van: daar had ik graag meer ruimte voor gekregen. Ik ontmoette jongeren die om onduidelijke redenen ontevreden waren, zich geen Nederlander voelden en vonden dat ze werden achtergesteld. Ze waren kwaad, maar hun boze woorden over kapitalisme, racisme en weet-ik-veel-wat leken haast ingestudeerd. Voelden ze dit echt zo of was hun slachtofferschap aangepraat? Door wie dan? De ‘bendeleden’ waren ook al een domper op de goedbedoelde feestvreugde.

Foto van 013: Wikipedia